Όσον αφορά τα τοπικά τρόφιμα της Κύπρου, δεν υπάρχει ίσως κανένα πιο εμβληματικό από το χαρούπι. Το ταπεινό χαρουπόδεντρο φυτρώνει σε όλο το νησί και οι ρίζες του είναι βαθιά ριζωμένες στην Κυπριακή ιστορία. Στην πραγματικότητα, μερικά από τα παλαιότερα ονόματα της Κύπρου – Κεράστεια, Κεραστία, Κεραστίς – όλα προέρχονται από την αρχαία ονομασία της χαρουπιάς, η οποία εκείνη την εποχή ήταν γνωστή ως κερατέα ή ξυλοκερατιά.

Όσο για τον “καρπό” αυτού του παραγωγικού δέντρου, οι περίεργου σχήματος επίπεδοι λοβοί μεγαλώνουν, καλλιεργούνται και χρησιμοποιούνται στην κουζίνα του νησιού από την αρχαιότητα. Χρησιμοποιούνται ως φυσικό γλυκαντικό και υγιεινή εναλλακτική λύση στη ζάχαρη ή τη σοκολάτα. Oι λοβοί θρυμματίζονται σε σκόνη ή μετατρέπονται σε σιρόπι και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή κέικ και γλυκών, αλλά και ως συστατικό σε ορισμένα κλασικά Κυπριακά πιάτα.

Για την Κύπρο, το χαρούπι δεν ήταν μόνο πολιτιστικά σημαντικό αλλά και οικονομικά. Το γλυκό αυτό έδεσμα, που υμνήθηκε ως ο “μαύρος χρυσός” του νησιού, αποτελούσε επίσης την κύρια εξαγωγή και πηγή εισοδήματος για τους αγρότες από την εποχή του Μεσαίωνα μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα. Μάλιστα, το χωριό Ζύγι πήρε το όνομά του από τη ζυγαριά που χρησιμοποιούσαν οι παραγωγοί για να ζυγίζουν το χαρούπι πριν το στείλουν στα πλοία για εξαγωγή.

Είναι το χαρούπι μια υπερτροφή;

Πέρα όμως από την ιστορική και οικονομική αξία, το ταπεινό αλλά πανίσχυρο χαρούπι έχει επίσης τεράστια διατροφική αξία. Στην πραγματικότητα, ο καρπός του χαρουπιού περιέχει περισσότερο ασβέστιο από το γάλα και είναι γεμάτος μέταλλα, αμινοξέα, μαγνήσιο, σίδηρο, φώσφορο και φυσικές ίνες. Το χαρούπι περιέχει επίσης πρωτεΐνες και υδατάνθρακες και είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, Β και D, χαμηλό όμως σε λιπαρά και νάτριο.

Ποιο είναι λοιπόν το όφελος του χαρουπιού; Κατ’ αρχάς, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά του σε ασβέστιο, αυτή η θρεπτική δύναμη συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας των οστών μας, ενώ παράλληλα υποστηρίζει την υγιή λειτουργία της καρδιάς, των νεύρων και των μυών μας. Οι φυσικές ίνες βοηθούν στη διατήρηση του υγιούς εντέρου και βοηθούν στην πέψη, ενώ παράλληλα μειώνουν τη χοληστερόλη. Οι ίνες του χαρουπιού είναι επίσης πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών που ονομάζονται πολυφαινόλες. Αυτά τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στη μείωση του οξειδωτικού στρες και στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών στο σώμα. Είναι επίσης γνωστά για τις αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές και αντιδιαβητικές τους ιδιότητες.

Πώς να καταναλώνετε το χαρούπι;

Αυτή τη στιγμή πιθανώς να αναρωτιέστε για το πώς να εντάξετε το χαρούπι στη διατροφή σας. Παρακάτω, παραθέτουμε δώδεκα από τους αγαπημένους μας τρόπους χρήσης του χαρουπιού στην κουζίνα για να μπορείτε κι εσείς να ξεκινήσετε να απολαμβάνετε τα διατροφικά οφέλη αυτής της νόστιμης υπερτροφής. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα.

1. Προσθέστε μια κουταλιά χαρουπόσκονη ή σιρόπι χαρουπιού στο πρωινό σας smoothie για μια επιπλέον θρεπτική ώθηση.
2. Αντικαταστήστε τον καφέ ή τη ζεστή σοκολάτα με ένα υγιεινό ζεστό ρόφημα χαρουπιού αναμειγνύοντας μια κουταλιά χαρουπόσκονη με βραστό νερό ή γάλα φυτικής προέλευσης.
3. Απολαύστε ένα παραδοσιακό πρωινό με παξιμάδια χαρουπιού με τις αγαπημένες σας γαρνιτούρες – μας αρέσει η μαρμελάδα, το τυρί, η ντομάτα ή το ταχίνι αναμεμειγμένα με σιρόπι χαρουπιού.
4. Χρησιμοποιήστε σκόνη χαρουπιού ή σιρόπι χαρουπιού ως εναλλακτική λύση στη σοκολάτα ή τη ζάχαρη όταν ψήνετε γλυκά ή κέικ. Σκεφτείτε υγιεινά brownies με χαρούπι ή θρεπτικές μπάλες ενέργειας από χαρούπι.
5. Ανακατέψτε το σιρόπι χαρουπιού μαζί με ελαιόλαδο, ξύδι, μουστάρδα και σκόρδο για να φτιάξετε ένα γλυκό και πικάντικο ντρέσινγκ για σαλάτες.
6. Βελτιώστε τη cheese and wine βραδιά σας με νόστιμα κριτσίνια από χαρούπι και σουσάμι που προσθέτουν επιπλέον γεύση στην πιατέλα τυριών σας.
7. Χρησιμοποιήστε το σιρόπι χαρουπιού μαζί με λάδι, σάλτσα σόγιας, σκόρδο και μια πρέζα αλάτι ως γευστική μαρινάδα για κρέατα όπως στήθος κοτόπουλου ή χοιρινά παϊδάκια.
8. Βυθίστε υπέροχα τραγανά παξιμάδια χαρουπιού στο πρωινό σας καφέ.
9. Πασπαλίστε με σκόνη χαρουπιού το γιαούρτι ή το παγωτό σας.
10. Πειραματιστείτε με την προσθήκη σιροπιού χαρουπιού στις συνταγές σάλτσας ζυμαρικών σας.
11. Κόψτε σε φέτες μερικά παραδοσιακά σουτζουκάκια από χαρούπι για να τα σερβίρετε στους καλεσμένους σας με καφέ.
12. Προσθέστε λίγο χαρουπόσκονη στη ζύμη του σπιτικού σας ψωμιού ή στο μείγμα της τηγανίτας σας για έξτρα γεύση.

Στα Prinos Farm&Deli είμαστε υπερήφανοι που σας παρέχουμε τα καλύτερα τοπικά προϊόντα από όλη την Κύπρο. Ελάτε να δείτε την ποικιλία μας στα καταστήματα στη Λάρνακα και τη Λευκωσία ή επισκεφθείτε μας online στο dev.prinos.eu/.